Έλγιν, ακούς;

            Ο επιθετικός προσδιορισμός μέσα σε μια πρόταση αντιστοιχεί νοηματικά με μια γενική κτητική. Για παράδειγμα, λέμε “το ελληνικό χρέος” και πρώτοι και καλύτεροι όλοι οι Ευρωπαίοι θεωρούν το χρέος της Ελλάδας, αυτό που η ίδια η Ελλάδα με τις πράξεις της- ή τις παραλείψεις της- δημιούργησε και όσο και αν μας δανείζουν οι σύμμαχοι μας, δικό μας το χρέος, δικό μας και το πρόβλημα.

Δεχόμενοι, λοιπόν, την ισχύ αυτού του συντακτικού κανόνα, πως καταδεχόμαστε να λέμε «τα ελγίνεια μάρμαρα», αφού ο Έλγιν  τα αφαίρεσε βίαια, τα έκλεψε από το φυσικό τους περιβάλλον; Και πως καταδεχόμαστε εμείς οι Έλληνες και εμείς οι Ευρωπαίοι να λέγεται αυτή η φράση στην Ευρώπη, όπου από τα πρώτα δικαιώματα που κατοχυρώθηκαν ήταν αυτό της περιουσίας, ατομικής ή συλλογικής;

Μας προκαλεί αποτροπιασμό και δικαίως η καταστροφή πολιτιστικών μνημείων από τις δυνάμεις του ISIS στην Ανατολή,  μας ενοχλεί ελάχιστα, ωστόσο, η φράση «τα ελγίνεια μάρμαρα». Βλέπετε, και σε άλλα μουσεία, όπως στο βρετανικό μουσείο, μπορεί να θαυμάσει κάποιος εκθέματα από άλλες χώρες και από άλλους πολιτισμούς. Στην περίπτωση, όμως, των μαρμάρων του Παρθενώνα υπάρχει μια ειδοποιός διαφορά: αυτά τα μνημεία αποσπάστηκαν βίαια και τμηματικά, από ένα σύνολο με μια πράξη βανδαλισμού. Αλήθεια, πως θα σας φαίνονταν αν στο μουσείο του Λούβρου, για παράδειγμα, παρουσιάζονταν σε μια  προθήκη η μισή Μόνα Λίζα ( και ας διαλέξετε εσείς όποιο μισό θέλετε) ή ο μισός κώδικας του Χαμουραμπί; Στην περίπτωση των γλυπτών του Παρθενώνα ένας βάρβαρος με το μανδύα του φιλότεχνου κατακρεούργησε ένας μοναδικής ομορφιάς έργο τέχνης και εμείς τιμούμε την πράξη του με τον να του αποδίδουμε την ιδιότητα του κτήτορα των έργων αυτών.

Αυτό θα μπορούσε συντακτικά να είναι ορθό, αν στην αρχαία ελληνική σύνταξη υπήρχε η γενική του βάνδαλου ή του κλέφτη. Φευ! Φτωχή η ελληνική γλώσσα ή το πνεύμα του ανθρώπου;

Άνθρωπος: το μοναδικό ζώον που στέκεται (ή θα έπρεπε να στέκεται) με σεβασμό και δέος μπροστά σε ένα κλασικό έργο τέχνης.  Που νιώθει τόσο λίγος και αδύναμος μπροστά στο μεγαλείο του ανθρώπου, θωρώντας ένα πολιτιστικό μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς, και συνάμα φουσκώνουν τα πνευμόνια του από περηφάνεια για όσα του κληροδότησαν οι προηγούμενες γενεές.

Άνθρωπος θα πει….

Έλγιν, ακούς;

Θωμάς Χριστιάς